Inleiding
Nadat ik mijn Dornier 17 had aangeschaft, was het zoeken naar een mooi kleurenschema en een interessante setting. De eerste keuze was Heiligenbeil, 1939, het (voor-) begin van de Tweede Wereldoorlog. Er werden voertuigen aangeschaft van 1939 of eerder. Een hangar werd aangeschaft en in elkaar gezet maar deze bleek in Heiligenbeil niet voorhanden. Een intensieve zoektocht leidde tot de conclusie dat er geen museum was met bruikbare foto's voor het natuurgetrouw namaken van een hangar uit 1939, voor zover te linken aan een bekende Dornier 17. Restanten waren nauwelijks te vinden, ten gevolge van bombardementen en afbraak. In bijvoorbeeld Sint-Truiden was ten tijde van de Dornier 17-inzet nog geen hangar gebouwd, blijkt uit correspondentie met een medewerker van het Historisch Centrum Luchtmachtbasis Brustem.
Het type Dornier 17 was eigenlijk in 1941 al verouderd en werd toen naar Griekenland, Kroatië en Finland gestuurd om daar niet met de geavanceerdere antivliegtuigsystemen geconfronteerd te worden. Veel 17's werden gebruikt als trainingstoestel.
Fliegerhorst Heiligenbeil
Uiteindelijk kwam ik toch weer terug uit bij Heiligenbeil. Vroeger stonden daar acht hangars, van middelgroot tot zeer groot. Er staan nog twee exemplaren overeind en veel details zijn bewaard gebleven. De afgelopen week heb ik uitgebreid gecorrespondeerd met een medewerker van het stadsmuseum van Mamonovo in Rusland (vroeger: Heiligenbeil, Oost-Pruisen) en ik werd in toenemende mate positief over de mogelijkheden om het diorama te situeren bij deze hangar:
(Copyright G-Avia, reference purposes only, picture will be deleted upon first request).
Op de foto niet te zien want er staat een gebouw voor (=de laagbouw met die pilaren), maar de schuifdeuren zijn nog helemaal intact. De Russen hebben er, voor Russen nogal a-typisch, voor gekozen de hangar niet te slopen of om te bouwen. Het belangrijkste wat er lijkt te zijn gebeurd is vervanging van de ruiten door schrootjes. Een ideaal onderwerp dus om na te maken en aan te vullen met fantasiebeelden.
Het diorama
Onderwerp is dus een deel van de hangar waar de Dornier in geparkeerd zal staan. Het interieur zal volledig gedetailleerd worden. Naast de Dornier zal er een Messerschmitt 108 trainer in de hangar staan. Het exterieur van de hangar zal worden weergegeven plus een deel van de betonnen platen ervoor en het gras erlangs. Daarop staan onder andere een Opel tankwagen, een Mercedes brandweerwagen en een Adler Kübelwagen geparkeerd. Er ligt wat rommel in een hoek van de zijkant van de hangar en door de ramen kunnen de gedetailleerde werkplaatsen worden bekeken met een doorkijkje naar de hangar waar de vliegtuigen staan. Elk van de vier kanten zal een volledig ander uitzicht tonen:
- West: voertuigen + zijkant hangar met doorkijkjes. Wat rommel tegen de muur. Ook is de toren gezien, die van binnen en buiten gedetailleerd zal worden.
- Zuid: openstaande deuren hangar met zicht op de vliegtuigen.
- Oost: Dwarsdoorsnede hangar met zicht op de vliegtuigen en de werkplaatsen achter.
- Noord: Misschien wat rommel tegen de muur, als dat aan de westkant te veel zou worden. Doorkijkje naar werkplaatsen en eventueel zelfs naar de vliegtuigen (zeker door de ruitjes bovenaan).
Ik verwacht en hoop dat de oppervlakte 100x90 centimeter wordt. De echte hangar is immens groot en op deze manier kan er een goed beeld worden gekregen; de diepte wordt gebruikt. Om een idee te geven: als de gehele breedte van de hangar zou worden weergegeven, zou alleen dat al 130 centimeter lang worden (in werkelijkheid: 94 meter) en dat is dan van muur tot muur, zonder buitenwereld.
Een grafische visie op het diorama zal ik te zijner tijd posten.
Bezoek aan Rusland
In overleg met het stadsmuseum van Mamonovo, zal ik deze hangar gaan bezoeken en vele honderden foto's maken.
Ik heb inmiddels veel foto's van de hangar in bezit en het ziet er veelbelovend uit. Ik heb ontzettend veel zin in mijn bezoek en zie erg vooruit naar het beginnen met dit diorama. Eerst maar eens verder met De Dornier.
Vragen staat vrij
Voertuigen op diorama
De voertuigen moeten in 1939 afgeleverd kunnen zijn aan Heiligenbeil, Oost-Pruisen. Een aantal valt af:
- Mercedes-Benz L1500S (vanaf 1941).
- Opel Blitz stafwagen (vanaf tweede helft 1939).
- Opel Blitz tankwagen (vanaf 1941).
Wel:
Dornier Do 17Z
Messerschmitt BF108
Compressorkar
Vomag Omnibus
Adler Kübelwagen
Opel Blitz
Famo met draaikraan.
Wat betreft kraan, zie hier.
Hanomag SS55
Hanomag SS sleepwagen voor bommenwerpers
Bron 1: Vanaf 1936
Bron 2: instructies kit. De SSA-100 werd vanaf 1936 gebouwd, de SS-100 Gigant vanaf 1937.
Mercedes-Benz LG 3000 tankwagen
BR 86 locomotief:
Nadat ik mijn Dornier 17 had aangeschaft, was het zoeken naar een mooi kleurenschema en een interessante setting. De eerste keuze was Heiligenbeil, 1939, het (voor-) begin van de Tweede Wereldoorlog. Er werden voertuigen aangeschaft van 1939 of eerder. Een hangar werd aangeschaft en in elkaar gezet maar deze bleek in Heiligenbeil niet voorhanden. Een intensieve zoektocht leidde tot de conclusie dat er geen museum was met bruikbare foto's voor het natuurgetrouw namaken van een hangar uit 1939, voor zover te linken aan een bekende Dornier 17. Restanten waren nauwelijks te vinden, ten gevolge van bombardementen en afbraak. In bijvoorbeeld Sint-Truiden was ten tijde van de Dornier 17-inzet nog geen hangar gebouwd, blijkt uit correspondentie met een medewerker van het Historisch Centrum Luchtmachtbasis Brustem.
Het type Dornier 17 was eigenlijk in 1941 al verouderd en werd toen naar Griekenland, Kroatië en Finland gestuurd om daar niet met de geavanceerdere antivliegtuigsystemen geconfronteerd te worden. Veel 17's werden gebruikt als trainingstoestel.
Fliegerhorst Heiligenbeil
Uiteindelijk kwam ik toch weer terug uit bij Heiligenbeil. Vroeger stonden daar acht hangars, van middelgroot tot zeer groot. Er staan nog twee exemplaren overeind en veel details zijn bewaard gebleven. De afgelopen week heb ik uitgebreid gecorrespondeerd met een medewerker van het stadsmuseum van Mamonovo in Rusland (vroeger: Heiligenbeil, Oost-Pruisen) en ik werd in toenemende mate positief over de mogelijkheden om het diorama te situeren bij deze hangar:
(Copyright G-Avia, reference purposes only, picture will be deleted upon first request).
Op de foto niet te zien want er staat een gebouw voor (=de laagbouw met die pilaren), maar de schuifdeuren zijn nog helemaal intact. De Russen hebben er, voor Russen nogal a-typisch, voor gekozen de hangar niet te slopen of om te bouwen. Het belangrijkste wat er lijkt te zijn gebeurd is vervanging van de ruiten door schrootjes. Een ideaal onderwerp dus om na te maken en aan te vullen met fantasiebeelden.
Het diorama
Onderwerp is dus een deel van de hangar waar de Dornier in geparkeerd zal staan. Het interieur zal volledig gedetailleerd worden. Naast de Dornier zal er een Messerschmitt 108 trainer in de hangar staan. Het exterieur van de hangar zal worden weergegeven plus een deel van de betonnen platen ervoor en het gras erlangs. Daarop staan onder andere een Opel tankwagen, een Mercedes brandweerwagen en een Adler Kübelwagen geparkeerd. Er ligt wat rommel in een hoek van de zijkant van de hangar en door de ramen kunnen de gedetailleerde werkplaatsen worden bekeken met een doorkijkje naar de hangar waar de vliegtuigen staan. Elk van de vier kanten zal een volledig ander uitzicht tonen:
- West: voertuigen + zijkant hangar met doorkijkjes. Wat rommel tegen de muur. Ook is de toren gezien, die van binnen en buiten gedetailleerd zal worden.
- Zuid: openstaande deuren hangar met zicht op de vliegtuigen.
- Oost: Dwarsdoorsnede hangar met zicht op de vliegtuigen en de werkplaatsen achter.
- Noord: Misschien wat rommel tegen de muur, als dat aan de westkant te veel zou worden. Doorkijkje naar werkplaatsen en eventueel zelfs naar de vliegtuigen (zeker door de ruitjes bovenaan).
Ik verwacht en hoop dat de oppervlakte 100x90 centimeter wordt. De echte hangar is immens groot en op deze manier kan er een goed beeld worden gekregen; de diepte wordt gebruikt. Om een idee te geven: als de gehele breedte van de hangar zou worden weergegeven, zou alleen dat al 130 centimeter lang worden (in werkelijkheid: 94 meter) en dat is dan van muur tot muur, zonder buitenwereld.
Een grafische visie op het diorama zal ik te zijner tijd posten.
Bezoek aan Rusland
In overleg met het stadsmuseum van Mamonovo, zal ik deze hangar gaan bezoeken en vele honderden foto's maken.
Ik heb inmiddels veel foto's van de hangar in bezit en het ziet er veelbelovend uit. Ik heb ontzettend veel zin in mijn bezoek en zie erg vooruit naar het beginnen met dit diorama. Eerst maar eens verder met De Dornier.
Vragen staat vrij
Voertuigen op diorama
De voertuigen moeten in 1939 afgeleverd kunnen zijn aan Heiligenbeil, Oost-Pruisen. Een aantal valt af:
- Mercedes-Benz L1500S (vanaf 1941).
- Opel Blitz stafwagen (vanaf tweede helft 1939).
- Opel Blitz tankwagen (vanaf 1941).
Wel:
Dornier Do 17Z
Messerschmitt BF108
Compressorkar
Vomag Omnibus
Adler Kübelwagen
Opel Blitz
Famo met draaikraan.
Wat betreft kraan, zie hier.
Hanomag SS55
Hanomag SS sleepwagen voor bommenwerpers
Bron 1: Vanaf 1936
Bron 2: instructies kit. De SSA-100 werd vanaf 1936 gebouwd, de SS-100 Gigant vanaf 1937.
Mercedes-Benz LG 3000 tankwagen
BR 86 locomotief:
Laatst bewerkt: