1/72 Dornier Do 17z [wip]
- Onderwerp starter Roy vd M.
- Startdatum
@Swa: merci, je commentaar waardeer ik steeds.
@Filip: goed om te lezen
LEESWAARSCHUWING: het onderstaande is niet voor iedereen geschikt. Wie niet in theoretische beslommeringen geïnteresseerd is, raad ik aan om door te zappen naar foto 203. Gij zijt gewaarschuwd
Verwering en belichting op schaal 1/72
200. Zoals gezegd, deze verhandeling zal niet iedereen kunnen boeien. Het is een nogal theoretische bespreking van verweringstechnieken en belichting / schaduwen op een kleine schaal.
Een aantal uitgangspunten:
1) De technieken die modelbouwers veelal onder 'verwering' of 'weathering' scharen, deel ik zelf in tweeën in: 'verwering' enerzijds en 'lighting' anderzijds.
2) Een pinwash is, naar mijn idee, bedoeld voor het maken van kunstmatige schaduwen en behoort dus tot de lighting.
3) Met olieverf of een filter oplichten en verduisteren van oppervlaktes, en color modulation, behoren eveneens tot lighting.
4) Alle andere technieken behoren tot verwering.
Nogmaals, allemaal volgens mijn methodologie, zodat jullie kunnen volgen wat ik hieronder uiteenzet.
Ik gebruik de volgende technieken (en dan ook min of meer in deze volgorde), waarvan ik hieronder aangeef of ze naar mijn idee van toepassing zijn op schaal 1/72.
(voor decals)
- Color modulation.
- Filters.
(na decals)
- Pinwash.*
- Outlining.*
- Schaduwen en diepte (olieverf).
- Kleuraccenten en helderheid (olieverf).
- Verbleking en verkleuring (olieverf).
- Chipping met penseel (acryl).
- Chipping met spons (acryl).
- Chipping met drybrush (acryl).
- Chipping met penseel (acryl).
- Streaking grime (enamel).
- Oude regensporen (enamel).
- Rust streaks (enamel).
- Gecumuleerde roest (enamel wash of enamel).
- Grote roestoppervlaktes.
- Bewerking van rupsbanden (acryl, enamel, blackn-it).
- Gecumuleerd vuil (enamel).
- Staining (acryl).
- Olie en brandstof oud (enamel).
- Stof (enamel en Tamiya).
- Modder (enamel, pigmenten etc.).
- Olie en brandstof recent (enamel).
- Vogelpoep.
- Metaalgrafiet / metaalpigmenten / metaal overig.
- Blaadjes, takjes etc.
- Verse regensporen (enamel).
* niet te gebruiken op kleine schaal zoals 1/72.
Hierbij staan dus niet preshading en postshading, omdat ik het gebruik die technieken persoonlijk totaal niet begrijp. Vergelijk foto's van een gepre- of gepostshade model met een echt exemplaar en je zult zien dat de preshading nergens op gebaseerd is. Panel lines van een vliegtuig liggen in werkelijkheid tegen elkaar aan Een wash in panel lines is dan vaak al wat te ruw, maar geeft wel een miniatuurversie van de werkelijkheid weer. Maar preshading, waar het lijkt alsof de panelen in een V-vorm tegen elkaar staan, is voor zover ik kan overzien werkelijk onrealistisch. En nee, het midden van panelen wordt in het echte leven niet opgelicht.
Zie als voorbeeld deze tekeningen, zijaanzichten van panelen:
De bovenste tekening: bij een 1:1-exemplaar staan de panelen dicht bij elkaar. Je ziet vaak wel een heel dun naadje, maar dat is minimaal.
Hier bijv. bij een collega van de Dornier 17 goed te zien, de Junkers 88; let op de minimale ruimtes tussen de panelen.
Op de tweede tekening hierboven te zien, is hoe bijv. Airfix de panel lines heeft gemaakt. Dat vind ik zelf erg jammer aan de kit en ik weet nog niet hoe ik dat ga oplossen. In Airfix magazine van eind 2014 staat een bouwverslag te lezen en die Dornier had een zwarte wash gekregen over de volledige panel lines... mijns inziens de perfecte methode als je je model op een stuk speelgoed wilt laten lijken.
Hier een schematische weergave van wat preshading of postshading (indien aangebracht over de panellines) doet:
Dit is dusdanig in strijd met de realiteit, dat ik mij afvraag waarom zo veel modelbouwers dit toepassen. Om een aantrekkelijker beeld te maken? Daar zijn verschillende andere technieken voor, met name met olieverf, die weliswaar meer tijd kosten maar ook een betere weergave van de realiteit neerzetten.
Overigens, kan een preshading die over het gehele oppervlak is aangebracht (=na het primen een volledige laag zwart spuiten) wél het beoogde effect sorteren; maar dat is een andere methode dan die ik hierboven besprak.
Wash
201. Terug naar de wash; ik kreeg de vraag waarom ik geen wash toepaste op dit model. In werkelijkheid heb ik bepaalde delen wel degelijk een wash gegeven, maar inderdaad zijn dat maar uitzonderingen.
Waarom ik geen wash toepas, wordt duidelijk uit de volgende tekening (in het vierkantje getiteld 'pinwash').
Te zien is een klinknagel. Als daar in schaal 1/32 een wash over wordt gelegd, krijg je een mooie kleine schaduw die klopt op de schaal. Doe je dat op schaal 1/72, dan krijg je dezelfde breedte schaduw, alleen dan over een veel kleinere klinknagel. Zou je het op schaal 1/350 doen, dan zou je een driemaal zo grote schaduw krijgen als de klinknagel groot is.
Conclusie: ofwel ik plaats in schaal 1/72 een wash en ik haal hem daarna voor de helft weer weg met een penseel (wat veel moeite kost en bovendien geen nauwkeurige methode is), ofwel ik gebruik andere methoden om schaduwen aan te geven, zoals drybrush. Dat is dan weer een methode die ik bij grotere schalen niet meer gebruik, omdat ik de methode verouderd vind; maar voor deze kleine schaal is 'ie ideaal.
Lighting
202. Bij deze bouw zal ik vooral schaduwen en diepte, kleuraccenten, verbleking en verkleuring, chipping met drybrush en penseel, streaking grime, staining, olie en brandstof, stof en metaal gaan gebruiken. De overige technieken vind ik hier minder geschikt, nu het om een gloednieuw vliegtuig gaat, de body vooral van aluminium was en dus niet aan roest onderhevig was, een aantal andere technieken vooral op rupsvoertuigen gericht is.
De landingsgestelhuizen krijgen vooral schaduwwerking. Zie de vorige tekening nogmaals. De zonnestralen weerkaatsen (enigszins diffuus) op het gras of de landingsbaan, zodat de binnenzijdes van de nacelles nog wel te zien zijn hoewel er geen direct zonlicht op valt. Zie de tekening voor een weergave van hoe de zonnestralen (groen) nog iets van belichting kunnen brengen. De zwarte strepen tonen de plekken waar het moeilijkst licht komt.
Ik zal echter de belichting anders doen: in plaats van enkel kunstmatige schaduwen, breng ik ook kunstmatige belichting aan (met olieverf shadow brown resp. wit). Normaal gesproken staat het vliegtuig in een diorama en kan niemand de binnenzijde van de nacelles zien, met geen mogelijkheid. Ik zal het vliegtuig echter niet aan de basis bevestigen, zodat het kan worden omgekeerd en de bommenrekken + nacelles + landingsgestel goed kunnen worden bekeken. Ik doe dat dan met als fictie dat de zonnestralen rechtstreeks in die nacelles en in het bommenruim vallen. Zo blijft het realisme virtueel gehandhaafd.
Een en ander heeft me, zoals te lezen, wel aan het denken gezet en dit heeft ertoe geleid dat ik het besluit heb genomen nog wat extra cockpitdetaillering te doen (met name op het gebied van de belichting).
203. Drie olieverfjes; uiteindelijk zou ik enkel de witte en de schaduwbruine gebruiken.
204. Hier heeft het platform van de linker versie een transparant laagje wit gekregen, alsof de zon erop schijnt.
205. De klinknagels en andere details kregen een drybrush schaduwbruin olieverf van boven naar beneden, daarna een drybrush wit van beneden naar boven. De resten zijn grotendeels weggewerkt, maar niet helemaal om toch een klein tikkeltje vervuiling te krijgen.
206. Dit is dan het bereikte effect. Links het onbewerkte onderdeel, rechts het bewerkte. Ook hier drybrush donkerbruin (van boven naar beneden) resp. wit (van onder naar boven). Het is een nuanceverschil, maar toch echt een verschil. Op deze manier kloppen de schaduwen naar mijn idee wel heel aardig. Bovendien is er een aanvaardbare vervuiling; het teveel haal ik weg.
207. De hele nacelle werd op deze wijze bewerkt, waarbij de onderdelen die licht zouden krijgen wit toegediend kregen, en de onderdelen in schaduwen een laagje bruin.
208. Minimale chipping op een soort drybrush-manier.
209. Ook aan de andere zijde en heel klein beetje chipping.
Totaal bestede tijd: 78 uren.
@Filip: goed om te lezen
LEESWAARSCHUWING: het onderstaande is niet voor iedereen geschikt. Wie niet in theoretische beslommeringen geïnteresseerd is, raad ik aan om door te zappen naar foto 203. Gij zijt gewaarschuwd
Verwering en belichting op schaal 1/72
200. Zoals gezegd, deze verhandeling zal niet iedereen kunnen boeien. Het is een nogal theoretische bespreking van verweringstechnieken en belichting / schaduwen op een kleine schaal.
Een aantal uitgangspunten:
1) De technieken die modelbouwers veelal onder 'verwering' of 'weathering' scharen, deel ik zelf in tweeën in: 'verwering' enerzijds en 'lighting' anderzijds.
2) Een pinwash is, naar mijn idee, bedoeld voor het maken van kunstmatige schaduwen en behoort dus tot de lighting.
3) Met olieverf of een filter oplichten en verduisteren van oppervlaktes, en color modulation, behoren eveneens tot lighting.
4) Alle andere technieken behoren tot verwering.
Nogmaals, allemaal volgens mijn methodologie, zodat jullie kunnen volgen wat ik hieronder uiteenzet.
Ik gebruik de volgende technieken (en dan ook min of meer in deze volgorde), waarvan ik hieronder aangeef of ze naar mijn idee van toepassing zijn op schaal 1/72.
(voor decals)
- Color modulation.
- Filters.
(na decals)
- Pinwash.*
- Outlining.*
- Schaduwen en diepte (olieverf).
- Kleuraccenten en helderheid (olieverf).
- Verbleking en verkleuring (olieverf).
- Chipping met penseel (acryl).
- Chipping met spons (acryl).
- Chipping met drybrush (acryl).
- Chipping met penseel (acryl).
- Streaking grime (enamel).
- Oude regensporen (enamel).
- Rust streaks (enamel).
- Gecumuleerde roest (enamel wash of enamel).
- Grote roestoppervlaktes.
- Bewerking van rupsbanden (acryl, enamel, blackn-it).
- Gecumuleerd vuil (enamel).
- Staining (acryl).
- Olie en brandstof oud (enamel).
- Stof (enamel en Tamiya).
- Modder (enamel, pigmenten etc.).
- Olie en brandstof recent (enamel).
- Vogelpoep.
- Metaalgrafiet / metaalpigmenten / metaal overig.
- Blaadjes, takjes etc.
- Verse regensporen (enamel).
* niet te gebruiken op kleine schaal zoals 1/72.
Hierbij staan dus niet preshading en postshading, omdat ik het gebruik die technieken persoonlijk totaal niet begrijp. Vergelijk foto's van een gepre- of gepostshade model met een echt exemplaar en je zult zien dat de preshading nergens op gebaseerd is. Panel lines van een vliegtuig liggen in werkelijkheid tegen elkaar aan Een wash in panel lines is dan vaak al wat te ruw, maar geeft wel een miniatuurversie van de werkelijkheid weer. Maar preshading, waar het lijkt alsof de panelen in een V-vorm tegen elkaar staan, is voor zover ik kan overzien werkelijk onrealistisch. En nee, het midden van panelen wordt in het echte leven niet opgelicht.
Zie als voorbeeld deze tekeningen, zijaanzichten van panelen:
De bovenste tekening: bij een 1:1-exemplaar staan de panelen dicht bij elkaar. Je ziet vaak wel een heel dun naadje, maar dat is minimaal.
Hier bijv. bij een collega van de Dornier 17 goed te zien, de Junkers 88; let op de minimale ruimtes tussen de panelen.
Op de tweede tekening hierboven te zien, is hoe bijv. Airfix de panel lines heeft gemaakt. Dat vind ik zelf erg jammer aan de kit en ik weet nog niet hoe ik dat ga oplossen. In Airfix magazine van eind 2014 staat een bouwverslag te lezen en die Dornier had een zwarte wash gekregen over de volledige panel lines... mijns inziens de perfecte methode als je je model op een stuk speelgoed wilt laten lijken.
Hier een schematische weergave van wat preshading of postshading (indien aangebracht over de panellines) doet:
Dit is dusdanig in strijd met de realiteit, dat ik mij afvraag waarom zo veel modelbouwers dit toepassen. Om een aantrekkelijker beeld te maken? Daar zijn verschillende andere technieken voor, met name met olieverf, die weliswaar meer tijd kosten maar ook een betere weergave van de realiteit neerzetten.
Overigens, kan een preshading die over het gehele oppervlak is aangebracht (=na het primen een volledige laag zwart spuiten) wél het beoogde effect sorteren; maar dat is een andere methode dan die ik hierboven besprak.
Wash
201. Terug naar de wash; ik kreeg de vraag waarom ik geen wash toepaste op dit model. In werkelijkheid heb ik bepaalde delen wel degelijk een wash gegeven, maar inderdaad zijn dat maar uitzonderingen.
Waarom ik geen wash toepas, wordt duidelijk uit de volgende tekening (in het vierkantje getiteld 'pinwash').
Te zien is een klinknagel. Als daar in schaal 1/32 een wash over wordt gelegd, krijg je een mooie kleine schaduw die klopt op de schaal. Doe je dat op schaal 1/72, dan krijg je dezelfde breedte schaduw, alleen dan over een veel kleinere klinknagel. Zou je het op schaal 1/350 doen, dan zou je een driemaal zo grote schaduw krijgen als de klinknagel groot is.
Conclusie: ofwel ik plaats in schaal 1/72 een wash en ik haal hem daarna voor de helft weer weg met een penseel (wat veel moeite kost en bovendien geen nauwkeurige methode is), ofwel ik gebruik andere methoden om schaduwen aan te geven, zoals drybrush. Dat is dan weer een methode die ik bij grotere schalen niet meer gebruik, omdat ik de methode verouderd vind; maar voor deze kleine schaal is 'ie ideaal.
Lighting
202. Bij deze bouw zal ik vooral schaduwen en diepte, kleuraccenten, verbleking en verkleuring, chipping met drybrush en penseel, streaking grime, staining, olie en brandstof, stof en metaal gaan gebruiken. De overige technieken vind ik hier minder geschikt, nu het om een gloednieuw vliegtuig gaat, de body vooral van aluminium was en dus niet aan roest onderhevig was, een aantal andere technieken vooral op rupsvoertuigen gericht is.
De landingsgestelhuizen krijgen vooral schaduwwerking. Zie de vorige tekening nogmaals. De zonnestralen weerkaatsen (enigszins diffuus) op het gras of de landingsbaan, zodat de binnenzijdes van de nacelles nog wel te zien zijn hoewel er geen direct zonlicht op valt. Zie de tekening voor een weergave van hoe de zonnestralen (groen) nog iets van belichting kunnen brengen. De zwarte strepen tonen de plekken waar het moeilijkst licht komt.
Ik zal echter de belichting anders doen: in plaats van enkel kunstmatige schaduwen, breng ik ook kunstmatige belichting aan (met olieverf shadow brown resp. wit). Normaal gesproken staat het vliegtuig in een diorama en kan niemand de binnenzijde van de nacelles zien, met geen mogelijkheid. Ik zal het vliegtuig echter niet aan de basis bevestigen, zodat het kan worden omgekeerd en de bommenrekken + nacelles + landingsgestel goed kunnen worden bekeken. Ik doe dat dan met als fictie dat de zonnestralen rechtstreeks in die nacelles en in het bommenruim vallen. Zo blijft het realisme virtueel gehandhaafd.
Een en ander heeft me, zoals te lezen, wel aan het denken gezet en dit heeft ertoe geleid dat ik het besluit heb genomen nog wat extra cockpitdetaillering te doen (met name op het gebied van de belichting).
203. Drie olieverfjes; uiteindelijk zou ik enkel de witte en de schaduwbruine gebruiken.
204. Hier heeft het platform van de linker versie een transparant laagje wit gekregen, alsof de zon erop schijnt.
205. De klinknagels en andere details kregen een drybrush schaduwbruin olieverf van boven naar beneden, daarna een drybrush wit van beneden naar boven. De resten zijn grotendeels weggewerkt, maar niet helemaal om toch een klein tikkeltje vervuiling te krijgen.
206. Dit is dan het bereikte effect. Links het onbewerkte onderdeel, rechts het bewerkte. Ook hier drybrush donkerbruin (van boven naar beneden) resp. wit (van onder naar boven). Het is een nuanceverschil, maar toch echt een verschil. Op deze manier kloppen de schaduwen naar mijn idee wel heel aardig. Bovendien is er een aanvaardbare vervuiling; het teveel haal ik weg.
207. De hele nacelle werd op deze wijze bewerkt, waarbij de onderdelen die licht zouden krijgen wit toegediend kregen, en de onderdelen in schaduwen een laagje bruin.
208. Minimale chipping op een soort drybrush-manier.
209. Ook aan de andere zijde en heel klein beetje chipping.
Totaal bestede tijd: 78 uren.
Heel mooie uitleg Roy en ik heb zeker begrip voor je pre- en postshading opmerkingen.
Ik weet dat ik mij daar soms ook wel eens schuldig aan maak (zeker in het verleden) maar ja, we zijn er bijna met opgegroeid en in die tijd was dat een soort (r)evolutie te noemen. Zelfs heden ten dage staan de boekjes er nog vol van.
Heel goed om de drybrush in de wielkasten aan te brengen van onder naar boven vermits de openingen van deze kasten in werkelijkheid naar beneden gericht zijn en het enige licht dus inderdaad maar langs onder kan binnenvallen.
Zo leren we dus opnieuw bij en/of worden we opmerkzaam gemaakt op fouten waar we anders misschien niet op letten.
Ik weet dat ik mij daar soms ook wel eens schuldig aan maak (zeker in het verleden) maar ja, we zijn er bijna met opgegroeid en in die tijd was dat een soort (r)evolutie te noemen. Zelfs heden ten dage staan de boekjes er nog vol van.
Heel goed om de drybrush in de wielkasten aan te brengen van onder naar boven vermits de openingen van deze kasten in werkelijkheid naar beneden gericht zijn en het enige licht dus inderdaad maar langs onder kan binnenvallen.
Zo leren we dus opnieuw bij en/of worden we opmerkzaam gemaakt op fouten waar we anders misschien niet op letten.
Hey,
Indd, mooie uitleg van de technieken, alhoewel ik het daar niet zo eens bij ben, gezien het feit dat je in schaal werkt dien je meer te overdrijven dit om de schaalgrootte te benadrukken. Vandaar dat de pre-en postschaduw aanwezig dient te zijn, uiteraard met enige realiteitszin zodat het geen speelgoed gaat lijken. Ik ben meer voor de subtiele aanpak hierin. Ik zie soms ook wel dat het teveel overdreven is op sommige modellen, maar ik vermoed eerder dat dit subjectief is.
Persoonlijk gebruik ik wel de schaduwtechnieken, maar heb aandacht om het subtieler te verwerken in het model zodat het niet storend overkomt. Maar dit is echter ten persoonlijken titel, vandaar uiteraard de verschillen in de modelbouw.
Voor de rest, ben meer of goed bezig Roy, ik vermoed dat op die manier wel een winnaar uit de bus kan komen. Uiteraard, als wil meedoen aan wedstrijden.
Indd, mooie uitleg van de technieken, alhoewel ik het daar niet zo eens bij ben, gezien het feit dat je in schaal werkt dien je meer te overdrijven dit om de schaalgrootte te benadrukken. Vandaar dat de pre-en postschaduw aanwezig dient te zijn, uiteraard met enige realiteitszin zodat het geen speelgoed gaat lijken. Ik ben meer voor de subtiele aanpak hierin. Ik zie soms ook wel dat het teveel overdreven is op sommige modellen, maar ik vermoed eerder dat dit subjectief is.
Persoonlijk gebruik ik wel de schaduwtechnieken, maar heb aandacht om het subtieler te verwerken in het model zodat het niet storend overkomt. Maar dit is echter ten persoonlijken titel, vandaar uiteraard de verschillen in de modelbouw.
Voor de rest, ben meer of goed bezig Roy, ik vermoed dat op die manier wel een winnaar uit de bus kan komen. Uiteraard, als wil meedoen aan wedstrijden.
@Erwin: goed om er een medestander in te hebben. De term 'fouten' vind ik zelf dan misschien nog iets te ver gaan, omdat (zoals bij Swa) je er nog steeds over van mening kan verschillen. Maar het was inderdaad een rage en iedereen kopieert elkaar maar, schijnbaar zonder zelf te zeer na te denken over realisme.
@Swa: dat is dan altijd het argument: je mag meer overdrijven om de schaalgrootte te benadrukken. Maar waarom dan? Iedereen noemt het, maar ik heb nog nooit een goed argument gehoord waarom het dan zo zou zijn. Is dit theoretisch te onderbouwen? Die discussie ga ik graag met je aan (omdat ik discussiëren leuk vind en het bovendien leidt tot 'awareness'; vind je na het lezen van deze tekst dat je beter niet kunt preshaden, dan vind je dat in beter bewustzijn; sterkt het je mening dat preshading goed is, dan vind je dat eveneens in beter bewustzijn). Enfin, here we go.
Waarschijnlijk dat dat misverstand is ontstaan door de werking van licht. De lichtweerkaatsing op zo'n klein voorwerp is heel anders dan op een 1:1-exemplaar. Vandaar dat ik er ook wat wit bij doe; anders komt het in schaal donkerder over dan het in werkelijkheid zou zijn. Dat is natuurkunde.
Maar wat geen natuurkunde is, is dat een aaneensluitende strakke panel line wordt vermaakt tot een V-vorm panel line.
Misschien moet ik nog iets concreter uitleggen wat ik bedoel.
Hier hebben we een model van een Messerschmitt 109:
(Copyright helmo.gr, educational purposes only, picture will be deleted upon first request)
Kijk nu links en rechts van het linker balkenkruis, daar zie je overduidelijk het resultaat van preshading. Ofwel men wil hier vervuiling aan de paneelranden weergeven, wat dan geen preshading zou zijn maar predirting, om maar eens een alsdan correctere (neologische) term te gebruiken; ofwel men wil hier schaduw aan de paneelranden weergeven. Dan zouden alle panelen dus een beetje bol staan. Om het nóg eens te benadrukken, heeft de modelbouwer het midden van de panelen een beetje extra belicht door het een lichtere kleur te geven. Zowel het gebruik van predirting als dat van preshading kan ik niet verklaren.
De volgende foto is er een van een echte BF109, daar zie je dat de panelen niet bol staan, dat er geen schaduwen bij de panel lines zijn en dat er ook geen belichting van de binnenste delen van de panelen plaats vindt:
(Copyright flyingheritage.com, educational purposes only, picture will be deleted upon first request)
Ook bij een andere vorm van kunstmatig vormgeven van een vliegtuig, een vluchtsimulator, gebruikt men niet dergelijke preshading-effecten. Ik wilde eerst schrijven 'overdreven methode' maar het is zelfs zo dat er niets overdreven wordt: er wordt iets getoond wat er in werkelijkheid niet is.
In de simulator worden de verschillende panelen wel weergegeven, maar -zoals in realiteit- als minuscule spleten.
Bij modelbouw is dé geijkte methode daarvoor, de pinwash. Mits de panel lines niet te wijd zijn, zoals bij de Dornier 17z...
Dus, naar mijn idee is schaalwerking wél van toepassing op het lichter maken van de te gebruiken kleuren, en is dat natuurkundig ook prima te verklaren, maar is er bij preshading en postshading echt iets anders aan de hand: dat zijn rages waar ooit een modelbouwer mee begonnen is, waarvan iemand dacht "he dat wil ik ook" en waar veel mensen in meegezogen zijn, dat nu als standaard geldt zodat ook de nieuwe modelbouwers maar gewoon meedoen, zonder dat iemand er nog bij nadenkt of het wel realistisch is. Anderhalve week geleden bij die beurs werd ik dan ook erg blij bij elk model waar géén preshading had plaatsgevonden; en ik werd wat mistroostig als ik bijv. een zeer uitgebreid diorama zag, met de grootste zorg gemaakt, waar men een duidelijke preshading had aangebracht.
Maar of het nu 'overdreven' of 'subtiel' is, (panel lines) preshading vind ik persoonlijk altijd not done. Dat gezegd zijnde, kijk ik er bij modellen wel doorheen en kan ik van elke bouw genieten, omdat bij elke bouw weer andere interessante aspecten te zien zijn.
Conclusie: voor preshading is, naar mijn idee, geen enkele grondslag in de realiteit. Het veranderen van het uiterlijk van een na te maken model is alleen te verdedigen op het gebied van kleuren. en ik wil andere modelbouwers graag aan het denken zetten. Vandaar dat ik deze uitgebreide reactie schrijf. Denk er eens goed over na en beslis dan voor jezelf wat je doet. O ja en nog een ding: wees niet bang dat preshading de enige methode is om je model 'iets extra's' te geven, dat kan -zelfs nog veel verfijnder- met bijvoorbeeld olieverf of een filter (of drybrush met kleurvariaties). Gebruik daarbij foto's van het origineel, en je krijgt een hoge mate van realisme.
Wat betreft het meedoen aan wedstrijden, nee dat zal ik niet doen tenzij ik volledig achter een model sta; misschien met de Dreadnought. En zeker als de Heinkel ooit afkomt, zal ik daarmee aan een wedstrijd meedoen. Maar aan dat model zal ik dan ook, naar verwachting, ten minste 2.000 uur bezig zijn dus dan mag het ook wel. Met de Dornier, of de Krupp, of de andere bouwsels, zal ik niet meedoen aan wedstrijden.
@Swa: dat is dan altijd het argument: je mag meer overdrijven om de schaalgrootte te benadrukken. Maar waarom dan? Iedereen noemt het, maar ik heb nog nooit een goed argument gehoord waarom het dan zo zou zijn. Is dit theoretisch te onderbouwen? Die discussie ga ik graag met je aan (omdat ik discussiëren leuk vind en het bovendien leidt tot 'awareness'; vind je na het lezen van deze tekst dat je beter niet kunt preshaden, dan vind je dat in beter bewustzijn; sterkt het je mening dat preshading goed is, dan vind je dat eveneens in beter bewustzijn). Enfin, here we go.
Waarschijnlijk dat dat misverstand is ontstaan door de werking van licht. De lichtweerkaatsing op zo'n klein voorwerp is heel anders dan op een 1:1-exemplaar. Vandaar dat ik er ook wat wit bij doe; anders komt het in schaal donkerder over dan het in werkelijkheid zou zijn. Dat is natuurkunde.
Maar wat geen natuurkunde is, is dat een aaneensluitende strakke panel line wordt vermaakt tot een V-vorm panel line.
Misschien moet ik nog iets concreter uitleggen wat ik bedoel.
Hier hebben we een model van een Messerschmitt 109:
(Copyright helmo.gr, educational purposes only, picture will be deleted upon first request)
Kijk nu links en rechts van het linker balkenkruis, daar zie je overduidelijk het resultaat van preshading. Ofwel men wil hier vervuiling aan de paneelranden weergeven, wat dan geen preshading zou zijn maar predirting, om maar eens een alsdan correctere (neologische) term te gebruiken; ofwel men wil hier schaduw aan de paneelranden weergeven. Dan zouden alle panelen dus een beetje bol staan. Om het nóg eens te benadrukken, heeft de modelbouwer het midden van de panelen een beetje extra belicht door het een lichtere kleur te geven. Zowel het gebruik van predirting als dat van preshading kan ik niet verklaren.
De volgende foto is er een van een echte BF109, daar zie je dat de panelen niet bol staan, dat er geen schaduwen bij de panel lines zijn en dat er ook geen belichting van de binnenste delen van de panelen plaats vindt:
(Copyright flyingheritage.com, educational purposes only, picture will be deleted upon first request)
Ook bij een andere vorm van kunstmatig vormgeven van een vliegtuig, een vluchtsimulator, gebruikt men niet dergelijke preshading-effecten. Ik wilde eerst schrijven 'overdreven methode' maar het is zelfs zo dat er niets overdreven wordt: er wordt iets getoond wat er in werkelijkheid niet is.
In de simulator worden de verschillende panelen wel weergegeven, maar -zoals in realiteit- als minuscule spleten.
Bij modelbouw is dé geijkte methode daarvoor, de pinwash. Mits de panel lines niet te wijd zijn, zoals bij de Dornier 17z...
Dus, naar mijn idee is schaalwerking wél van toepassing op het lichter maken van de te gebruiken kleuren, en is dat natuurkundig ook prima te verklaren, maar is er bij preshading en postshading echt iets anders aan de hand: dat zijn rages waar ooit een modelbouwer mee begonnen is, waarvan iemand dacht "he dat wil ik ook" en waar veel mensen in meegezogen zijn, dat nu als standaard geldt zodat ook de nieuwe modelbouwers maar gewoon meedoen, zonder dat iemand er nog bij nadenkt of het wel realistisch is. Anderhalve week geleden bij die beurs werd ik dan ook erg blij bij elk model waar géén preshading had plaatsgevonden; en ik werd wat mistroostig als ik bijv. een zeer uitgebreid diorama zag, met de grootste zorg gemaakt, waar men een duidelijke preshading had aangebracht.
Maar of het nu 'overdreven' of 'subtiel' is, (panel lines) preshading vind ik persoonlijk altijd not done. Dat gezegd zijnde, kijk ik er bij modellen wel doorheen en kan ik van elke bouw genieten, omdat bij elke bouw weer andere interessante aspecten te zien zijn.
Conclusie: voor preshading is, naar mijn idee, geen enkele grondslag in de realiteit. Het veranderen van het uiterlijk van een na te maken model is alleen te verdedigen op het gebied van kleuren. en ik wil andere modelbouwers graag aan het denken zetten. Vandaar dat ik deze uitgebreide reactie schrijf. Denk er eens goed over na en beslis dan voor jezelf wat je doet. O ja en nog een ding: wees niet bang dat preshading de enige methode is om je model 'iets extra's' te geven, dat kan -zelfs nog veel verfijnder- met bijvoorbeeld olieverf of een filter (of drybrush met kleurvariaties). Gebruik daarbij foto's van het origineel, en je krijgt een hoge mate van realisme.
Wat betreft het meedoen aan wedstrijden, nee dat zal ik niet doen tenzij ik volledig achter een model sta; misschien met de Dreadnought. En zeker als de Heinkel ooit afkomt, zal ik daarmee aan een wedstrijd meedoen. Maar aan dat model zal ik dan ook, naar verwachting, ten minste 2.000 uur bezig zijn dus dan mag het ook wel. Met de Dornier, of de Krupp, of de andere bouwsels, zal ik niet meedoen aan wedstrijden.
Hey,
Hehe, wat is dit plezant om van mening te verschillen.
Neen, Indd, deze discussies zijn leuk maar kunnen beter verbaal gevoerd worden dan geschreven. Ik wil daar zeker met je eens van gedachten wisselen, tussen pot en pint....
Ik ben wel mee met je gedachte ivm de realiteit, Indd, als je kijkt naar foto's van echte vliegtuigen, voertuigen, noem maar op, zie je deze niet, dit klopt zeker. Maar ik noem het eerder een soort van 'artistieke' vrijheid in de modelbouw om je model te bewerken met zulke schaduwen. Uiteraard met postschaduw kan je veel bereiken, daar ben ik me bewust van. Ikzelf heb het toegepast op verschillende modellen van mezelf waaronder de Huricane Mk II c, is hier ergens ook een bouwverslag van te vinden....
Deze werd subtiel toegepast zodat je het bijna niet meer ziet, enkel als je met je neus er bijna bovenop zit. Ik vond het geslaagd, blijkbaar anderen ook, want hij verkreeg verschillende aandenken van wedstrijden. Niet dat ik het daarvoor doe, maar ik vind het wel een soort bekroning op het werk die je maakt, alhoewel ik meer en meer een soort van 'degout' krijg als ziet hoe er gejureerd wordt...
, maar dit is een andere discussie.
Niet te min, als een soort van test zal ik mijn volgend model, waaraan ik momenteel bezig ben, de Vomag met 88 mm kanon, zal ik zonder preschaduw afwerken en eerder dan bewerken met een postschaduw. Ik ben zeker niet te 'schoon' om zulke dingen uit te proberen die iemand anders voorstelt, vandaar dat ik het zal bekijken hierbij. Een zelfrespecterende modelbouwer probeert van alles uit als dit kan leiden tot een goed resultaat.
Ik hoop van elkaar eens te zien in real live, zodat we daarover kunnen kletsen....
Hehe, wat is dit plezant om van mening te verschillen.
Neen, Indd, deze discussies zijn leuk maar kunnen beter verbaal gevoerd worden dan geschreven. Ik wil daar zeker met je eens van gedachten wisselen, tussen pot en pint....
Ik ben wel mee met je gedachte ivm de realiteit, Indd, als je kijkt naar foto's van echte vliegtuigen, voertuigen, noem maar op, zie je deze niet, dit klopt zeker. Maar ik noem het eerder een soort van 'artistieke' vrijheid in de modelbouw om je model te bewerken met zulke schaduwen. Uiteraard met postschaduw kan je veel bereiken, daar ben ik me bewust van. Ikzelf heb het toegepast op verschillende modellen van mezelf waaronder de Huricane Mk II c, is hier ergens ook een bouwverslag van te vinden....
Deze werd subtiel toegepast zodat je het bijna niet meer ziet, enkel als je met je neus er bijna bovenop zit. Ik vond het geslaagd, blijkbaar anderen ook, want hij verkreeg verschillende aandenken van wedstrijden. Niet dat ik het daarvoor doe, maar ik vind het wel een soort bekroning op het werk die je maakt, alhoewel ik meer en meer een soort van 'degout' krijg als ziet hoe er gejureerd wordt...
, maar dit is een andere discussie. Niet te min, als een soort van test zal ik mijn volgend model, waaraan ik momenteel bezig ben, de Vomag met 88 mm kanon, zal ik zonder preschaduw afwerken en eerder dan bewerken met een postschaduw. Ik ben zeker niet te 'schoon' om zulke dingen uit te proberen die iemand anders voorstelt, vandaar dat ik het zal bekijken hierbij. Een zelfrespecterende modelbouwer probeert van alles uit als dit kan leiden tot een goed resultaat.
Ik hoop van elkaar eens te zien in real live, zodat we daarover kunnen kletsen....
ok, ik hoor hier van tijd termen en technieken passeren waarvan mijn broek haast afzakt, wat heb ik nog een boel te leren zeg! spijtig dat er op dat gebied te weinig bijeenkomsten zijn waar je t eens allemaal live kan zien hoe het gedaan wordt want zelfs op menig media vind je dit niet terug (youtube ed.)
Maar, positief blijven is de boodschap en schijnt is Rome ook niet op een dag gebouwd. Er is dus nog meer dan voldoende marge tot verbetering.
Hoop de komende ledendag toch echt eens aanwezig te kunnen zijn om zulke dingen te bespreken en leren doen. Verder steun ik Swaken volledig in zijn mening van het pot en pint gebeuren om erover te discussiëren
ik volg alleszins met grote ogen verder mee want leer er elke dag dingen van.
keep up the good work!
Maar, positief blijven is de boodschap en schijnt is Rome ook niet op een dag gebouwd. Er is dus nog meer dan voldoende marge tot verbetering.
Hoop de komende ledendag toch echt eens aanwezig te kunnen zijn om zulke dingen te bespreken en leren doen. Verder steun ik Swaken volledig in zijn mening van het pot en pint gebeuren om erover te discussiëren
ik volg alleszins met grote ogen verder mee want leer er elke dag dingen van.
keep up the good work!
Hey,
Hehe, wat is dit plezant om van mening te verschillen.
Neen, Indd, deze discussies zijn leuk maar kunnen beter verbaal gevoerd worden dan geschreven. Ik wil daar zeker met je eens van gedachten wisselen, tussen pot en pint....
Voor de duidelijkheid, dat is zeker het geval als er een onenigheid zou zijn; maar dat is hier (zeker wat mij betreft) allerminst aan de hand. Ik zie dit persoonlijk als een gezonde discussie over de techniek van modelbouwen. Op een forum is het denk ik juist van toegevoegde waarde om 'nieuwe' visies te bespreken en te discussiëren en ik waardeer het dan ook (meer dan je misschien zou vermoeden) dat je de moeite neemt om jouw mening op te schrijven. Onder het genot van een biertje zullen we, hoop ik met jou, zeker eens kunnen gaan uitweiden over een of ander onderwerp
alhoewel ik meer en meer een soort van 'degout' krijg als ziet hoe er gejureerd wordt...
Goed onderwerp om een paar pintjes aan te verspillen
Dat vind ik sportief! Ik kan nu al niet wachten; en ook zelf ga ik nu natuurlijk extra mijn best doen om van de Dornier iets moois te maken..
@Baenske: ik probeer alles zo goed mogelijk uit te schrijven, hoe ik het doe en welke materialen ik gebruik. Als je ergens ook maar een klein vraagje over hebt, stel dat dan zeker want ik beantwoord het met plezier. Zo nodig post ik dan ook nog extra foto's of een video. Het leuke van de modelbouwhobby is dat er slechts weinigen zijn die hun kennis voor zich houden; bijna iedereen is bereid elkaar te helpen en er wordt niet met jaloezie naar prachtige eindresultaten gekeken maar met bewondering en wederzijdse trots. Nu ik het meeste van wat ik weet van anderen heb geleerd, vind ik het ook mijn taak die kennis verder te brengen wanneer gewenst.
210. Na de 'lighting' op de bommenruimte te hebben toegepast, worden de vleugelsteunen en de steunen voor de 250KG-bommen (die bij mijn model trouwens niet geplaatst zullen worden) geplaatst.
211. Ik ging iets te veel uit van de Heinkel 111, die een dichte achterwand heeft ter afscheiding van het achterste rompdeel. De Dornier heeft dit niet... dus let ook hier op met primen en RLM02 spuiten...
212. Ook is het zijraampje geplaatst. Ik dacht eerst dat dit volledig transparant gelaten moest worden, maar verreweg het grootste deel wordt gespoten! Let daar dus ook op
213. Omdat er zo'n groot deel van het transparante stukje in het interieur zichtbaar is, heb ik besloten om ook de binnenkant af te plakken, te primen en RLM02 te spuiten. Als sjabloon heb ik eenvoudig het Eduard mask-velletje gebruikt nadat ik de originele Eduard-maskertje op de buitenzijde had geplakt.
214. Past (dus) precies:
215. Priming: ik heb een stukje van de ('gelighte') bommenruimte afgeplakt.
216. Het bovenste vleugeldeel is deels zichtbaar vanuit de cockpit. Even RLM66 op gedaan; denk daar dus aan hej
217. Het interieur is grondig bijgewerkt. RLM66 op de stoeltjes waar de schaduwen iets te ver waren doorgevoerd, puntjes witte olieverf (ingewerkt in het model) waar licht zou weerkaatsen, puntjes schaduwbruine olieverf waar schaduwen zou komen, een drietal plekken waar nog een beetje chipping is gekomen, een draaihendel die ik niet als zodanig had gespot kreeg een blauwe kleur (knop) en aluminium (hendel)... en nog het een en ander. Dit heeft nog zo'n uur in beslag genomen. Op het eerste gezicht lijkt er geen verschil te zijn, maar naar mijn idee is het geheel nu realistischer.
218. Het rad voor het sluiten van de bommenluiken (en de slotjes voor de 250KG-bommenrekken) wordt bijgewerkt met potlood. Simpel middel, overtuigend resultaat.
219. Nou en dan komen we toch nog een keer uit bij Gator's Grip lijm. Dit leek me de juiste lijm om de kabel voor het bommenrek mee te bevestigen. Wel snel zijn: aanbrengen lijm, aanbrengen kabel (=Uschi van der Rosten rigging wire "fine") en dan nog een laagje lijm eroverheen doen. Ik heb trouwens de Gator's Grip thin blend gebruikt omdat die misschien iets minder snel droogt.
220. Zo ziet het er dan uit.
221. En dan is het eindelijk tijd voor het huwelijk tussen romp en vleugels.
Totaal bestede tijd: 82 uren.
211. Ik ging iets te veel uit van de Heinkel 111, die een dichte achterwand heeft ter afscheiding van het achterste rompdeel. De Dornier heeft dit niet... dus let ook hier op met primen en RLM02 spuiten...
212. Ook is het zijraampje geplaatst. Ik dacht eerst dat dit volledig transparant gelaten moest worden, maar verreweg het grootste deel wordt gespoten! Let daar dus ook op
213. Omdat er zo'n groot deel van het transparante stukje in het interieur zichtbaar is, heb ik besloten om ook de binnenkant af te plakken, te primen en RLM02 te spuiten. Als sjabloon heb ik eenvoudig het Eduard mask-velletje gebruikt nadat ik de originele Eduard-maskertje op de buitenzijde had geplakt.
214. Past (dus) precies:
215. Priming: ik heb een stukje van de ('gelighte') bommenruimte afgeplakt.
216. Het bovenste vleugeldeel is deels zichtbaar vanuit de cockpit. Even RLM66 op gedaan; denk daar dus aan hej
217. Het interieur is grondig bijgewerkt. RLM66 op de stoeltjes waar de schaduwen iets te ver waren doorgevoerd, puntjes witte olieverf (ingewerkt in het model) waar licht zou weerkaatsen, puntjes schaduwbruine olieverf waar schaduwen zou komen, een drietal plekken waar nog een beetje chipping is gekomen, een draaihendel die ik niet als zodanig had gespot kreeg een blauwe kleur (knop) en aluminium (hendel)... en nog het een en ander. Dit heeft nog zo'n uur in beslag genomen. Op het eerste gezicht lijkt er geen verschil te zijn, maar naar mijn idee is het geheel nu realistischer.
218. Het rad voor het sluiten van de bommenluiken (en de slotjes voor de 250KG-bommenrekken) wordt bijgewerkt met potlood. Simpel middel, overtuigend resultaat.
219. Nou en dan komen we toch nog een keer uit bij Gator's Grip lijm. Dit leek me de juiste lijm om de kabel voor het bommenrek mee te bevestigen. Wel snel zijn: aanbrengen lijm, aanbrengen kabel (=Uschi van der Rosten rigging wire "fine") en dan nog een laagje lijm eroverheen doen. Ik heb trouwens de Gator's Grip thin blend gebruikt omdat die misschien iets minder snel droogt.
220. Zo ziet het er dan uit.
221. En dan is het eindelijk tijd voor het huwelijk tussen romp en vleugels.
Totaal bestede tijd: 82 uren.
Hey,
Roy, zeer zeker zie ik dit niet als een onenigheid, integendeel, zoals je het al schreef, het is juist deze info die onze leden nodig hebben om bij te leren, ook ik leer hier nog steeds bij omdat we de neiging hebben om ons eigen stramien aan te houden bij het modelbouwen waar we ons goed bij voelen.
Ik vermoed dat de pinten goed gaan vloeien als we ons eens mochten tezamen zetten... maar het is de discussie waard uiteraard.
Ik werk eigenlijk heel weinig met olieverf om te schaduwen en op te lichten, eerder met de kant en klare mengsels, wat op z'n eigen ook niet slecht is natuurlijk. Persoonlijk volg ik enkele 'grootmeesters' in Steelmasters waaraan ik mij aan spiegel, of eerder gezegd, probeer hun technieken uit. Open staan voor andere opties en technieken kan verruimend werken zodat uw persoonlijke 'encyclopedie' kan uitgroeien. Daar doen we het tenslotte voor en om anderen met raad en daad bij te kunnen staan.
Roy, je bent goed bezig met je Dornier. Je cockpit ziet er voortreffelijk uit daar er een grote glaspartij is zal dit duidelijk te zien zijn. Ik hoop dat je je glas in de klir gaat leggen, daar dit een zeer mooie glans geeft aan je glaswerk.
Roy, zeer zeker zie ik dit niet als een onenigheid, integendeel, zoals je het al schreef, het is juist deze info die onze leden nodig hebben om bij te leren, ook ik leer hier nog steeds bij omdat we de neiging hebben om ons eigen stramien aan te houden bij het modelbouwen waar we ons goed bij voelen.
Ik vermoed dat de pinten goed gaan vloeien als we ons eens mochten tezamen zetten...
maar het is de discussie waard uiteraard. Ik werk eigenlijk heel weinig met olieverf om te schaduwen en op te lichten, eerder met de kant en klare mengsels, wat op z'n eigen ook niet slecht is natuurlijk. Persoonlijk volg ik enkele 'grootmeesters' in Steelmasters waaraan ik mij aan spiegel, of eerder gezegd, probeer hun technieken uit. Open staan voor andere opties en technieken kan verruimend werken zodat uw persoonlijke 'encyclopedie' kan uitgroeien. Daar doen we het tenslotte voor en om anderen met raad en daad bij te kunnen staan.
Roy, je bent goed bezig met je Dornier. Je cockpit ziet er voortreffelijk uit daar er een grote glaspartij is zal dit duidelijk te zien zijn. Ik hoop dat je je glas in de klir gaat leggen, daar dit een zeer mooie glans geeft aan je glaswerk.
@Swa: volgende ledendag trakteer ik je op een pint
Het aardige van olieverf t.o.v. die kant en klare mengsels (meestal enamel) is, dat je met olieverf zo'n mooie overgangen kunt maken. Je kunt als het ware van licht naar donker werken zonder al teveel moeite en zonder mengen.
Glas gaat straks vacuformed worden en krijgt uiteindelijk een badje parketreiniger inderdaad
221. De ondervleugels worden bevestigd, gelijmd met Gator Glue.
222. Na drie kwartier drogen begin ik met het schuren van de romp.
223. De naden bij de vleugelwortels en de vleugeldelen worden opgevuld met CA thick + accelerator en worden gevijld.
224. Secondenlijm op deze plek ziet er misschien riskant uit...
225. ... maar is binnen de kortste keren strak. Clue is om de eerst met vijl te bewerken, daarna met grote korrel schuurpapier en daarna middelgrote korrel.
226. Laagje zilverstift eroverheen, er blijken nog wat onvolkomenheden te zitten. Die krijgen wederom secondenlijm (stand van zaken foto hieronder). Weer vijlen en schuren, weer secondenlijm, daarna is het goed.
227. Het is veel werk, maar het resultaat is bevredigend. Bakboordzijde (foto: rechterdeel) is gereed. Vergelijk links en rechts.
228. Niet vergeten om de zilverstift er daarna ook weer af te schuren...
Totaal bestede tijd: 85 uren.
Het aardige van olieverf t.o.v. die kant en klare mengsels (meestal enamel) is, dat je met olieverf zo'n mooie overgangen kunt maken. Je kunt als het ware van licht naar donker werken zonder al teveel moeite en zonder mengen.
Glas gaat straks vacuformed worden en krijgt uiteindelijk een badje parketreiniger inderdaad
221. De ondervleugels worden bevestigd, gelijmd met Gator Glue.
222. Na drie kwartier drogen begin ik met het schuren van de romp.
223. De naden bij de vleugelwortels en de vleugeldelen worden opgevuld met CA thick + accelerator en worden gevijld.
224. Secondenlijm op deze plek ziet er misschien riskant uit...
225. ... maar is binnen de kortste keren strak. Clue is om de eerst met vijl te bewerken, daarna met grote korrel schuurpapier en daarna middelgrote korrel.
226. Laagje zilverstift eroverheen, er blijken nog wat onvolkomenheden te zitten. Die krijgen wederom secondenlijm (stand van zaken foto hieronder). Weer vijlen en schuren, weer secondenlijm, daarna is het goed.
227. Het is veel werk, maar het resultaat is bevredigend. Bakboordzijde (foto: rechterdeel) is gereed. Vergelijk links en rechts.
228. Niet vergeten om de zilverstift er daarna ook weer af te schuren...
Totaal bestede tijd: 85 uren.
Laatst bewerkt:
De zilverstift is deze:
Paar keer goed schudden en dan komt er vloeibare zilverkleur uit.
Ik gebruik het alleen om te testen of een gevuld oppervlak geen krasjes heeft en volledig vlak is. Is dat gebeurd, dan schuur ik het zilver weer weg, omdat ik ook de geringste verhoging storend vind; en er soms ook kleine ophopinkjes zijn in de zilverpigmenten. Na het aanbrengen wrijf ik het een beetje uit met mijn duim, maar niet alles wordt daardoor egaal gemaakt. Schuren geeft het zekere voor het onzekere.
Ik kan me voorstellen dat het als ondergrond voor chipping wordt gebruikt, maar het probleem is dat je het aanbrengen niet zo precies kunt regelen.
Paar keer goed schudden en dan komt er vloeibare zilverkleur uit.
Ik gebruik het alleen om te testen of een gevuld oppervlak geen krasjes heeft en volledig vlak is. Is dat gebeurd, dan schuur ik het zilver weer weg, omdat ik ook de geringste verhoging storend vind; en er soms ook kleine ophopinkjes zijn in de zilverpigmenten. Na het aanbrengen wrijf ik het een beetje uit met mijn duim, maar niet alles wordt daardoor egaal gemaakt. Schuren geeft het zekere voor het onzekere.
Ik kan me voorstellen dat het als ondergrond voor chipping wordt gebruikt, maar het probleem is dat je het aanbrengen niet zo precies kunt regelen.
229. Ook de kleinste putjes moeten gevuld worden. Hoe kleiner, des te minder werk het is.
230. De voorkanten van de nacelles lijm ik vast met liquid poly. Zou ik het met Gator Glue doen, dan zouden er kieren overblijven; met liquid poly kun je het plastic een beetje indrukken.
231. Voor het schuren van lastig te bereiken rondingen gebruik ik deze schuurhulp.
232. Verkeerde plaatsing van het stabilo (=de achterste 'vleugels') doet behoorlijk afbreuk aan een vliegtuigmodel. Ik zie dat in bouwverslagen nog te vaak. Het is belangrijk de uitlijning goed te verzorgen. Zie de pijltjes op de foto.
233. De kieren in de staart van het vliegtuig worden gevuld.
234. De richtingroeren krijgen dezelfde positie. De pedalen bij de pilotenstoel hebben een overeenkomstige positie.
235. Het stabilo bestaat uit een bovendeel en twee onderliggende delen. Om te voorkomen dat er kieren gaan ontstaan, is het het handigste om deze delen in te smeren met liquid poly, ze dan goed tegen elkaar te drukken en op elkaar gedrukt te houden, het geheel een beetje op te schuren zodat eventuele kieren gevuld worden met het schuursel, en na een minuut of 15 het geheel glad te schuren. Het plastic is dan aan elkaar gesmolten en er is geen naad meer te zien.
236. Ook verder moet er nog wat gevuld worden.
237. Dit vliegtuig heeft twee kielvlakken (de rechtopstaande vlakken aan de uiteinden van het stabilo). Die moeten precies haaks op het kielvlak staan. Ook hier weer geldt: goed uitlijnen!
238. Overweeg ook om een gietfout van Airfix te herstellen, simpelweg door een beetje te schuren.
239. Gereed en op hun plek.
239. Klein probleem: de landingsgestellen staan naar buiten. Deze horen, net als bij de twee andere bekende Duitse bommenwerpers, kaarsrecht op de ondergrond te staan. Dit is een fout van Airfix.
240. Hier is dit nog eens te zien in een filmpje: klik.
241. Eerst wordt, vanaf een tekening van Kagero, bekeken hoe groot de verticale afstand is tussen propellernaaf en wielas. Dit blijkt 27,52 millimeter te zijn. Een vergelijking met het model moet de vraag beantwoorden of er een stukje moet worden verwijderd dan wel toegevoegd. Zie foto: het wordt verwijderen.
242. Aan de binnenzijde wordt voorzichtig een incisie gemaakt met een microzaagje.
243. Daarna wordt er wat geschuurd.
244. Vervolgens de niet-gesneden kant een beetje ombuigen, de gesneden zijde vastlijmen en klaar is kees.
Zoals het was:
245. En zoals het werd:
246. Al dat dryfitten is niet goed voor het krakkemikkige landingsgestel. Het is namelijk niet makkelijk om te plaatsen of verwijderen, omdat het klemt onderin de nacelle. Een of twee breukjes zijn nog wel prima te lijmen met Gator Glue, maar de stuurboordversie was bij mij op zoveel plekken gebroken dat ik gewoon een nieuwe heb gepakt uit de reservedoos.
Ik raad aan om dit onderdeel bij het plaatsen en verwijderen alleen vast te pakken met een puntig pincet en wel aan een van de drie gemarkeerde punten. Dit verkleint de kans op breken of torderen aanzienlijk.
247. Het resultaat: alle vier de landingsgestelpoten raken de bodem.
Totaal bestede tijd: 91 uren.
230. De voorkanten van de nacelles lijm ik vast met liquid poly. Zou ik het met Gator Glue doen, dan zouden er kieren overblijven; met liquid poly kun je het plastic een beetje indrukken.
231. Voor het schuren van lastig te bereiken rondingen gebruik ik deze schuurhulp.
232. Verkeerde plaatsing van het stabilo (=de achterste 'vleugels') doet behoorlijk afbreuk aan een vliegtuigmodel. Ik zie dat in bouwverslagen nog te vaak. Het is belangrijk de uitlijning goed te verzorgen. Zie de pijltjes op de foto.
233. De kieren in de staart van het vliegtuig worden gevuld.
234. De richtingroeren krijgen dezelfde positie. De pedalen bij de pilotenstoel hebben een overeenkomstige positie.
235. Het stabilo bestaat uit een bovendeel en twee onderliggende delen. Om te voorkomen dat er kieren gaan ontstaan, is het het handigste om deze delen in te smeren met liquid poly, ze dan goed tegen elkaar te drukken en op elkaar gedrukt te houden, het geheel een beetje op te schuren zodat eventuele kieren gevuld worden met het schuursel, en na een minuut of 15 het geheel glad te schuren. Het plastic is dan aan elkaar gesmolten en er is geen naad meer te zien.
236. Ook verder moet er nog wat gevuld worden.
237. Dit vliegtuig heeft twee kielvlakken (de rechtopstaande vlakken aan de uiteinden van het stabilo). Die moeten precies haaks op het kielvlak staan. Ook hier weer geldt: goed uitlijnen!
238. Overweeg ook om een gietfout van Airfix te herstellen, simpelweg door een beetje te schuren.
239. Gereed en op hun plek.
239. Klein probleem: de landingsgestellen staan naar buiten. Deze horen, net als bij de twee andere bekende Duitse bommenwerpers, kaarsrecht op de ondergrond te staan. Dit is een fout van Airfix.
240. Hier is dit nog eens te zien in een filmpje: klik.
241. Eerst wordt, vanaf een tekening van Kagero, bekeken hoe groot de verticale afstand is tussen propellernaaf en wielas. Dit blijkt 27,52 millimeter te zijn. Een vergelijking met het model moet de vraag beantwoorden of er een stukje moet worden verwijderd dan wel toegevoegd. Zie foto: het wordt verwijderen.
242. Aan de binnenzijde wordt voorzichtig een incisie gemaakt met een microzaagje.
243. Daarna wordt er wat geschuurd.
244. Vervolgens de niet-gesneden kant een beetje ombuigen, de gesneden zijde vastlijmen en klaar is kees.
Zoals het was:
245. En zoals het werd:
246. Al dat dryfitten is niet goed voor het krakkemikkige landingsgestel. Het is namelijk niet makkelijk om te plaatsen of verwijderen, omdat het klemt onderin de nacelle. Een of twee breukjes zijn nog wel prima te lijmen met Gator Glue, maar de stuurboordversie was bij mij op zoveel plekken gebroken dat ik gewoon een nieuwe heb gepakt uit de reservedoos.
Ik raad aan om dit onderdeel bij het plaatsen en verwijderen alleen vast te pakken met een puntig pincet en wel aan een van de drie gemarkeerde punten. Dit verkleint de kans op breken of torderen aanzienlijk.
247. Het resultaat: alle vier de landingsgestelpoten raken de bodem.
Totaal bestede tijd: 91 uren.
Laatst bewerkt:
Het landingsgestel heb je bijzonder mooi opgelost Roy zelf gebruik ik jou methode om kleine kieren op te vullen met secondelijm en glad te schuren in dit topic merk ik iets nieuws op dat je gebruikt namelijk liquid poly kan je over dit product iets meer vertellen Roy. ..
Zeer mooi werk hoor Roy.
Praktisch opgelost voor je wielen recht te zetten
Liquid Poly is zoals de thin cement van Tamiya
Praktisch opgelost voor je wielen recht te zetten
Liquid Poly is zoals de thin cement van Tamiya
@Danny, @Xavier: het landingsgestel moest inderdaad echt want het zag er niet uit (vanaf het moment dat ik zeker wist dat het bij de echte Dornier recht stond, kon ik er niet meer langs kijken) en nu kijk ik er met veel genoegen naar. Ik kan me niet herinneren dat zo'n kleine ingreep eerder zo'n groter genoegen bracht.
Liquid poly is inderdaad de Humbrol-versie van Tamiya's thin cement. Ik zal een post die ik drie maanden geleden schreef (zie hier) in een geupdate versie herhalen. Het is een omschrijving van de verschillende lijmen die ik gebruik en waarvoor ik ze gebruik, van 'veelgebruikt' naar 'weinig gebruikt' en ook de lijmen die ik heb ingeruild voor wat ik nu gebruik:
1. Gator Glue (niet te verwarren met 'Gator Grip')
Vergelijk het met houtlijm maar dan met ideale kleverigheid voor de allerkleinste onderdeeltjes in de modelbouw. Ik gebruik deze lijm voor alle superkleine onderdelen, kan daarvoor niet meer zonder. De kleverigheid kan gebruikt worden om onderdeeltjes op hun plaats te houden en goed uit te richten, en na drie kwartier zit het goed vast. Niet teveel opbrengen en vervolgens met duim beetje webdeppen, does the trick.
Ook voor het verlijmen van grotere onderdelen gebruik ik tegenwoordig Gator Glue. Het werkt perfect. Maakt niet uit welk materiaal: plastic, hout, messing, photo etch, rubber, nylon... alles wordt stevig vastgelijmd.
2. Humbrol liquid poly
Enkel te gebruiken om polystyreen te lijmen op ander polystyreen. Desalniettemin de lijm die ik bijna het meest gebruik. Sterk, makkelijk aan te brengen, droogt snel. Dat laatste is een voordeel ten opzichte van Gator Glue. Ook is een voordeel ten opzichte van Gator Glue, dat liquid poly het plastic smelt en je dus stukken plastic een beetje 'ineen' kunt drukken om kiertjes of naden te voorkomen.
3. Slo-Zap Thick CA
Dikke secondenlijm, bijvoorbeeld te gebruiken met messing of photo etch. Ik gebruik dit vaak in combinatie met accelerator, opgebracht met een applicator, om een onmiddellijke verzegeling te krijgen.
4. Zap CA Medium CA
Gemiddeld dikke secondenlijm, idem als met Slo-Zap. Gebruik ik iets minder vaak.
5. Zap CA Thin CA
Dunne secondenlijm, idem als met Slo-Zap. Gebruik ik ook iets minder vaak dan slo-zap. Ideaal om in kiertjes te laten vloeien (het teveel kun je gewoon met een stukje keukenrol opdeppen). Thin CA laat zich goed aanbrengen met applicator.
6. Micro Kristal Clear
Te gebruiken bij ruitjes.
7. Gator's Grip
Deze zal ik voorlopig enkel gebruiken voor onderdelen die elastisch moeten blijven, bijv. ter voorkoming van afbreken.
8. Gator's Grip Thin Blend
Idem als bij Gator's Grip.
9. Pattex Gold Gel
Gebruik ik zelden meer.
10. Sencys Constructie Houtlijm
Gebruik ik niet meer. Lijkt enigszins op Gator Glue.
11. Uhu Plus Endfest 300
Gebruik ik niet meer.
12. Uhu Hart
Gebruik ik niet meer.
13. Faller Super Expert
Gebruik ik niet meer.
14. Revell Contacta Professional
Gebruik ik niet meer.
Liquid poly is inderdaad de Humbrol-versie van Tamiya's thin cement. Ik zal een post die ik drie maanden geleden schreef (zie hier) in een geupdate versie herhalen. Het is een omschrijving van de verschillende lijmen die ik gebruik en waarvoor ik ze gebruik, van 'veelgebruikt' naar 'weinig gebruikt' en ook de lijmen die ik heb ingeruild voor wat ik nu gebruik:
1. Gator Glue (niet te verwarren met 'Gator Grip')
Vergelijk het met houtlijm maar dan met ideale kleverigheid voor de allerkleinste onderdeeltjes in de modelbouw. Ik gebruik deze lijm voor alle superkleine onderdelen, kan daarvoor niet meer zonder. De kleverigheid kan gebruikt worden om onderdeeltjes op hun plaats te houden en goed uit te richten, en na drie kwartier zit het goed vast. Niet teveel opbrengen en vervolgens met duim beetje webdeppen, does the trick.
Ook voor het verlijmen van grotere onderdelen gebruik ik tegenwoordig Gator Glue. Het werkt perfect. Maakt niet uit welk materiaal: plastic, hout, messing, photo etch, rubber, nylon... alles wordt stevig vastgelijmd.
2. Humbrol liquid poly
Enkel te gebruiken om polystyreen te lijmen op ander polystyreen. Desalniettemin de lijm die ik bijna het meest gebruik. Sterk, makkelijk aan te brengen, droogt snel. Dat laatste is een voordeel ten opzichte van Gator Glue. Ook is een voordeel ten opzichte van Gator Glue, dat liquid poly het plastic smelt en je dus stukken plastic een beetje 'ineen' kunt drukken om kiertjes of naden te voorkomen.
3. Slo-Zap Thick CA
Dikke secondenlijm, bijvoorbeeld te gebruiken met messing of photo etch. Ik gebruik dit vaak in combinatie met accelerator, opgebracht met een applicator, om een onmiddellijke verzegeling te krijgen.
4. Zap CA Medium CA
Gemiddeld dikke secondenlijm, idem als met Slo-Zap. Gebruik ik iets minder vaak.
5. Zap CA Thin CA
Dunne secondenlijm, idem als met Slo-Zap. Gebruik ik ook iets minder vaak dan slo-zap. Ideaal om in kiertjes te laten vloeien (het teveel kun je gewoon met een stukje keukenrol opdeppen). Thin CA laat zich goed aanbrengen met applicator.
6. Micro Kristal Clear
Te gebruiken bij ruitjes.
7. Gator's Grip
Deze zal ik voorlopig enkel gebruiken voor onderdelen die elastisch moeten blijven, bijv. ter voorkoming van afbreken.
8. Gator's Grip Thin Blend
Idem als bij Gator's Grip.
9. Pattex Gold Gel
Gebruik ik zelden meer.
10. Sencys Constructie Houtlijm
Gebruik ik niet meer. Lijkt enigszins op Gator Glue.
11. Uhu Plus Endfest 300
Gebruik ik niet meer.
12. Uhu Hart
Gebruik ik niet meer.
13. Faller Super Expert
Gebruik ik niet meer.
14. Revell Contacta Professional
Gebruik ik niet meer.